Van het podium vallen

“Ik heb zo’n buikpijn. Die toets is zo belangrijk, het bepaalt mijn hele leven” – Gijs, 11 jaar, groep 8.

Door Hanke de Kock

Deze week zijn de uitslagen van de eindcito weer bekend gemaakt voor dit jaar. Ach, die toets speelt toch niet meer zo’n rol zou je zeggen. Het schooladvies is immers al gegeven en wordt tegenwoordig grotendeels gebaseerd op het longitudinale oordeel van de leerkrachten.

Maar onderstaand verhaaltje schetst het rauwe tegendeel:

Vlak voor de eindcito sprak ik – 2 keer maar – een heel slim jongetje uit groep 8. Guitige jongen, wakker type. Op de lagere school alles vlekkeloos verlopen. Hij hoefde weinig moeite te doen maar toch: altijd zijn huiswerk bij zich, goed opletten, snel stil als juf het vraagt, je weet wel dat heerlijke ideale kind waar je er wel 20 van in de klas zou willen hebben……

En toen was daar opeens een hele grote barrière. Een grote donkere wolk. De horrorfilm, die heet “the evil of the eindcito”. Doodeng. Niet voor 12 jaar en jonger.

Gijs blokkeerde. Kreeg vette stress. Omdat ie het NU waar moest maken wat iedereen van hem altijd en overal verwacht. Hij mocht nu niet ‘van het podium mocht vallen’, zoals hij het zelf noemde. De sokkel waarop hij- keer op keer, jaar in jaar uit, bewust en onbewust, uitdrukkelijk en onopzettelijk- is gezet door zijn belangrijke omgeving.

Gijs en ik hebben gepraat over dat podium. En hoe je jezelf bang kunt maken met superhoge eisen die je onbewust aan jezelf stelt. Dat het wél fout mag gaan. Dat je best doen goed genoeg is, dat de rest dan vanzelf komt. Twee keer gepraat, toen snapte ie het wel. Slim dus .

Lieve grote mensen, op handen dragen is geweldig! Maar pas op met het koppelen van je waardering aan vooral die prachtige prestaties. Waardeer het kind om de moeite die hij doet om iets te leren. Geef een kind de ruimte om te falen, geef hem de ruimte om te leren dat dingen moeilijk kunnen zijn. Als we dit soort buitensporige eisen van perfectie -die Gijs zich inmiddels stelde- niet snel wat bijdraaien, dan kan een kind daar hardnekkig last van blijven hebben in school & leven.

Gijs’ CITO is overigens goed gegaan. Prima score conform advies. Hij ging er ontspannen in, vertelde zijn moeder . Go Gijs!

Wanneer wordt het lente in het onderwijs?